Het onafheidssyndroom
Zodra ze beginnen te puberen, krijgen kinderen het druk met zichzelf: hun lichaam verandert, de hormoonhuishouding gaat op zijn kop en dientengevolge is hun geestelijke gesteldheid instabiel. Het rommelt van binnen. In deze periode sluiten veel kinderen zich af en zelfs wanneer ze tot dan toe gewend waren, in de omgang met de familie en aan het naaktstrand bloot te zijn, ontstaat er vaak plotseling een ‚angst voor naakt‘, waardoor ze zich voor hun ouders of broertjes en zusjes zullen verstoppen. De fotografe Sally Mann heeft dit fenomeen gevangen in een foto van haar zoon:
De laatste keer dat Emmet zich naakt liet fotograferen
Copyright: Sally Mann, ‚Immediate Family‘
De aanleiding voor deze meestal plotseling optredende angst voor naakt is in de eerste plaats een grote onzekerheid hoe de omgeving zal reageren op de zichtbare veranderingen. Het eerste schaamhaar, de plotseling groter wordende penis bij jongens, de vaak asymmetrisch groeiende borsten bij meisjes – dat alles draagt bij aan het gevoel ‚onaf‘ te zijn, en je toont je niet graag aan anderen als je niet ‚af‘ bent. Voordat je kunt omgaan met de mogelijke reacties van anderen, moet je eerst je eigen lichamelijke en emotionele veranderingen accepteren en verwerken.
Jongeren die in deze periode ook op het naaktstrand badkleding dragen, worden daarom getolereerd, ook al gaat dat niet van ganser harte. Textieldragers blijven immers vreemde eenden in de naturistische bijt en verstoren de naakte idylle, ongeacht hun leeftijd. Daarbij is het feit dat men naakte mensen van alle leeftijden (ook de eigen) ontmoet, voor de pubers bijzonder heilzaam: het onafheidssyndroom geneest het snelste wanneer je ziet en erkent dat het er bij alle anderen precies zo aan toe gaat, en ervaart dat die anderen de eigen onafheid als vanzelfsprekendheid zien en accepteren. Deze therapie faalt natuurlijk wanneer de betrokken puber weigert om nog mee te gaan naar het naaktstrand. In dat geval zal het wat langer duren om over de angst voor naakt heen te groeien.
Het ziet er raar uit, zo’n eenzame zwembroek tussen enkel naakte mensen.
Het kleinheidssyndroom
Sigmund Freud is door zijn psychiatrische analyses tot de opvatting gekomen dat bijna iedere jongen lijdt onder het ‚kleinheidssyndroom‘. In de regel zien kinderen hun ouders af en toe, of ook wel vaker, naakt. De meeste jongens vragen zich al lang vóór hun puberteit af of „mijn penis ooit net zo groot zal zijn als die van pa?“
Zo’n vraag is echter makkelijk te beantwoorden. Jongens die op het naaktstrand voortdurend naakte mensen van verschillende leeftijden (waaronder hun eigen leeftijd) ontmoeten, hebben hier geen last van. Zij zien en begrijpen van kleins af aan dat alle mogelijke formaten en vormen voorkomen in alle leeftijdsklassen en dat er ooit in de puberteit een groeispurt komt. Naakt zijn is dus heilzaam en beter dan verstoppen en verheimelijken.
Erectie-angst
En dan is er nog als één van de meest begrijpelijke reacties op de eigenzinnigheden van de natuur de angst bij jongens op om een verkeerd ogenblik voor iedereen zichtbaar een erectie te krijgen. Ze ervaren al vóór, en zeker tijdens de puberteit dat erecties vaak spontaan optreden en zich niet echt laten sturen; zo’n erectie ontstaat immers willekeurig, vanuit het onbewuste, en is niet door het bewustzijn te beïnvloeden. Daarom zijn jongens vaak blij wanneer ze hun erecties in zo wijd mogelijke shorts kunnen verbergen. Ze hebben nu eenmaal het anatomische nadeel, dat hun erectie voor ieder zichtbaar verschijnt – in tegenstelling tot meisjes, bij wie het vergelijkbare verschijnsel meestal tamelijk onopvallend verloopt.
Jongens dragen vaak liever wijde zwemshorts
Toch is ook dit probleem slechts een kwestie van gewenning. Iedere beginnende naturist zal uiterlijk na een half uur op het naaktstrand het naakt zijn onder elkaar als dusdanig normaal en natuurlijk ervaren, dat erotische reacties bijna niet voorkomen. En mocht zich dan toch eens een erectie voordoen, dan zal de betrokkene daarmee– in de letterlijke zin van het woord – terughoudend omgaan en ook op het begrip en de tolerantie van zijn medemensen kunnen rekenen – voor zover het überhaupt iemand opvalt. Per slot van rekening is een erectie net zo normaal en natuurlijk als hoesten of niezen – en het gaat ook vanzelf weer over.
Maar één ding is zeker: het innerlijk van jonge mensen is gedurende de puberteit behoorlijk labiel. De weg van het onbekommerde kind naar de stabiele zelfverzekerde volwassene is er één met heel veel hobbels en hindernissen. Toch kan ook in deze voor jongeren – en hun ouders – niet altijd makkelijke periode de boodschap slechts luiden:
Naar het paradijs, de naakte vrijheid roept!
Of en wanneer hij of zij aan deze oproep gehoor geeft, moet de jongere zelf beslissen. Waarschijnlijk gaat het vandaag zus en morgen weer zo. Waarom ook niet? Tijden van verandering zijn tijden van heroriëntering. En daarbij moet ieder zijn of haar eigen weg gaan.
Link naar een naturisme-pagina van Lorenz Kerscher(www.symbioseweb.de): Freiheit für Teens (Vrijheid voor tieners), een ervaringsverhaal bij dit thema.
